Η Θεοκρατία, ως ασθένεια του δημοκρατικού πολιτεύματος.

Όταν η θρησκευτική ηγεσία αναλαμβάνει το ρόλο της πολιτικής διακυβέρνησης και της πολιτικής καθοδήγησης σε μια χώρα, τότε λέμε ότι έχουμε θεοκρατία (κράτος θεού). Στην περίπτωση αυτή –υποτίθεται- πως υπάρχει μια θεότητα, ο Θεός,  που θεωρείται ο ανώτατος άρχοντας. Όμως την διακυβέρνηση του κράτους, την αναλαμβάνει ένας εγκόσμιος άρχοντας, ο οποίος είναι μονάρχης «ελέω Θεού». Αυτόν τον μονάρχη, στην περίπτωση που επικρατούν θεοκρατικές αντιλήψεις και  συστήματα, τον ελέγχει το ιερατείο της επίσημης θρησκείας του κράτους.

Η ιδέα της κοσμικής εξουσίας του Θεού δεν είναι σύγχρονη. Ξεκίνησε από την αρχαιότητα, όπου  υπήρχαν πολλές κοινωνίες που οργανώθηκαν πάνω στην ιδέα του θείου μονάρχη. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση στην αρχαία Ρώμη, όπου  έφτασε να λατρεύεται ως θεός, ο ίδιος ο αυτοκράτορας των Ρωμαίων και να έχει και αρχιερατικό ρόλο (pontifex maximus).

Από τη μια μεριά η τάση της θρησκευτικής ηγεσίας να αγωνίζεται να «καπελώσει» την πολιτική εξουσία (σύστημα παπο-καισαρισμού), και από την άλλη (το ακριβώς αντίθετο), δηλαδή η τάση της πολιτικής ηγεσίας, να προσλαμβάνει και την ιερατική εξουσία (καισαρο-παπισμός), έχουν ταλαιπωρήσει ανά τους αιώνες, αφάνταστα τις κοινωνίες των λαών. Πολλές φορές μάλιστα τους οδήγησαν σε αιματηρούς πολέμους, για ιδιοτελή συμφέροντα, και δυστυχώς, εν ονόματι του θεού! Κλασικό παράδειγμα οι εσωτερικές συγκρούσεις της μεσαιωνικής Γερμανίας και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Απατηλός στόχος, το πώς να προωθηθεί η εικόνα του μονάρχη, ως αρχηγού της Εκκλησίας.

 Πόσο παραμένει ο κίνδυνος σήμερα, μιας μεταμοντέρνας μορφής θεοκρατίας;

 Ο θεσμός -όπου υπάρχει ακόμα- μίας κρατικής Εκκλησίας, και μιας επικρατούσας, προστατευόμενης απ’ το κράτος, θρησκείας, πόσο άραγε, μπορεί στις μέρες μας να εγγυηθεί, ότι ξεπεράστηκε ο κίνδυνος να επαναληφθούν αυτά τα φαινόμενα του παρελθόντος;

Η θεοκρατία σήμερα στη μορφή ενός μονάρχη, ως «κυβερνώντος ιερατείου», όπως υπήρξε και στον ιουδαϊσμό (αρχαίο Ισραήλ), αλλά και στον χριστιανισμό (βυζαντινή εποχή & ευρωπαϊκό μεσαίωνα), μήπως είναι το φάντασμα που αντεπιτίθεται, για να διασαλεύσει την ειρήνη των λαών;

Ποιος θα μπορούσε σήμερα να δεχτεί ως πολιτική οργάνωση των σύγχρονων πολυπολιτισμικών  κοινωνιών ένα τέτοιο σύστημα, όπου ο απόλυτος μονάρχης θα είναι ο κάθε είδους  – ραβίνος  - σεβασμιότατος – μονσενιέρ –  αγιοταλάχ   κλπ;

Στη σημερινή Ελλάδα, η σφοδρή διαπάλη νομιμότητας και κανονικότητας, βασίζεται κυρίως στην επιμονή προσώπων της κρατούσας θρησκευτικής ελλαδικής εκκλησιαστικής ηγεσίας, να κρατήσουν ακόμη γερά, όσο πιο πολλή κοσμική εξουσία μπορούν στα χέρια τους. Αυτή την εκκοσμίκευση,  για να ακούγεται καλά στα αυτιά του κόσμου, την ονομάζει το «ιερατείο» όχι νομιμότητα, αλλά κανονικότητα (δηλαδή εξουσία που απορρέει από τους  Ιερούς Κανόνες). Απλά δεν μπορεί να εξηγηθεί ποτέ επαρκώς, γιατί τόση  αγωνία, στο να ελεγχθεί η πολιτική ζωή ενός τόπου, από «θρησκευτικό μονάρχη»…

Και βέβαια, γίνονται και πολλά φαιδρά, στις προεκλογικές περιόδους, όταν προσπαθούν θρησκευτικοί ηγέτες, να στηρίξουν τον ένα ή τον άλλο υποψήφιο πολιτικό άρχοντα «υπάκουο» στις κανονικές δικαιοδοσίες τους λέγοντας, ψηφίστε αυτόν γιατί ο άλλος είναι τάχα «μασόνος» ή «άθεος» ή … και θα καταστρέψει την εκκλησία…!

Μπορούμε οι πολίτες άραγε, να προστατεύσουμε τη σημερινή δημοκρατία στην Ελλάδα, από το να μη οδηγηθούμε σε μια κοινωνία τύπου Αφγανιστάν (με τους Ταλιμπάν); Και πόσο μπορεί να έχει ήδη μολυνθεί η δημοκρατία σήμερα στη χώρα μας, από την κοινωνική ασθένεια της ιδέας της θεοκρατίας;

Το γεγονός ότι η ιδέα του μονάρχη θεού, μπορεί να μας επιβαρύνει ως ιστορία (αρχαιοελληνική  και ιουδαιοχριστιανική), δεν θα πρέπει από μόνο του να σφραγίσει και το μέλλον των παιδιών μας. Καμιά μορφή σύγχρονης θεοκρατίας, δεν μπορεί σήμερα να γίνει ανεκτή, ειδικά στη χώρα που γέννησε την Δημοκρατία.

Τελικά, θεοκρατία ή κοσμικό κράτος;

Το αντίθετο της θεοκρατίας είναι το κοσμικό κράτος. Εδώ χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή.  Λανθασμένα πολλοί νομίζουν, ότι κοσμικό κράτος, σημαίνει ταυτόχρονα και αθεϊσμός. Όχι βέβαια. Για παράδειγμα. Το σημερινό Ισραήλ, ή οι ΗΠΑ, είναι οργανωμένα, ως σύγχρονα κοσμικά κράτη. Δεν είναι όμως στηριγμένα στον αθεϊσμό. Κάθε άλλο. Υπάρχει μεγάλος σεβασμός στις θρησκείες, στις εκκλησίες, στους θρησκευτικούς οργανισμούς κλπ. Απλά η προσωπική αντίληψη του κάθε πολίτη στην πολιτική ή θρησκευτική του κατεύθυνση, δεν έχει να κάνει με την πολιτική οργάνωση της κοινωνίας, και της πολιτείας που οφείλει να παρέχει σε όλους τις ίδιες ευκαιρίες κάτω από τους ίδιους νόμους.

Το σκόπιμο λάθος, κάποιας προπαγάνδας,  να ταυτίζεται η ιδέα της θεοκρατίας και η πίστη στο Θεό, αποσκοπεί, στο να κοιμίσει κυρίως τον θρησκευόμενο απλό κόσμο, που έτσι καθοδηγείται στα τυφλά και πολύ πιο εύκολα. Είναι εντελώς άλλο πράγμα, η προσωπική αγνή καθαρή πίστη στο Θεό, και άλλο η θεοκρατία ως πολιτική ιδέα και σύστημα. Το πρώτο είναι προσωπικό βίωμα. Το δεύτερο αποτελεί σύστημα πολιτικής διακυβέρνησης συγκεκριμένων συμφερόντων, με επικάλυψη θρησκείας.

Ο καθένας ώριμα και υπεύθυνα, χωρίς ιδιοτέλεια, ως πολίτης της χώρας, σεβόμενος κάθε ιδιαιτερότητα και διαφορετικότητα, οφείλει να σκέφτεται, να ενεργεί και να επιλέγει ως πολιτικό άρχοντα, όχι τον άρχοντα της διαπλοκής και της θρησκευτικής υποτέλειας, αλλά τον άνδρα ή την γυναίκα της ελεύθερης σκέψης, του ανοικτού οράματος. Τον άριστο πολίτη, για τον οποίο έχει την προσωπική πεποίθηση, ότι θα αρθεί πάνω από μικρότητες και σκοπιμότητες και θα αγωνιστεί για το κοινό καλό, για το Δημόσιο συμφέρον.

Αξίζει να σημειωθεί, ότι οι μεγάλες θρησκείες του μονοθεϊσμού (Ιουδαϊσμός, Ζωροαστρισμός, Χριστιανισμός, Μουσουλμανισμός), επειδή ως αντικείμενό τους ασχολούνται και με τα εντός αλλά και με τα εκτός του αισθητού κόσμου (επίγεια και επουράνια), έχουν τεράστια κοινωνική και ηθική ευθύνη, όταν οδηγούν ακόμη σήμερα τους λαούς-πιστούς σε τρόπους πολιτικής διακυβέρνησης, που έχουν ως βάση τις θεοκρατικές αντιλήψεις. Κι αυτό, όχι επειδή πιστεύουν στον ένα και αληθινά μοναδικό Θεό, αλλά για να εξυπηρετήσουν τα εγκόσμια ιδιοτελή, προσωπικά ή ομαδικά υλικά συμφέροντά τους, εις βάρος των λαών. Εκεί δυστυχώς φαίνεται ότι καταντάει σήμερα πολλές φορές, και η εκκοσμικευμένη ηγεσία του ελλαδικού ορθόδοξου ιερατείου μας, όταν αδυνατεί να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων του σκληρά δοκιμαζόμενου λαού.

Οι  Έλληνες πολίτες,  χριστιανοί, ιουδαίοι, μουσουλμάνοι, πιστοί στον Θεό ή όχι, καλούνται πάντα να ερευνούν, ώστε να διασώζουν οι ίδιοι την Αλήθεια, την Δημοκρατία, και  την Ελευθερία στη σκέψη τους. Ιδιαίτερα με την υγιή πίστη, όταν αυτή υπάρχει, ο πολίτης σήμερα, οφείλει να είναι ακόμη πιο ελεύθερος, γιατί μπορεί να αναγάγει στη θεϊκή οντότητα, την κάθε κίνησή του, και όχι στις ανθρώπινες σκοπιμότητες και στις εντολές του κάθε ιερατείου, της όποιας θρησκείας.

 Το οφείλουμε στα παιδιά μας, που θέλουν να καμαρώνουν και όχι να ντρέπονται όταν λένε, ότι είναι Έλληνες και Χριστιανοί, που ξέρουν και θέλουν να σέβονται ισότιμα και όλους τους άλλους.