O ρόλος των θρησκευτικών ηγετών και των οπαδών τους, στην επέκταση της ευαισθητοποίησης και αφύπνισης του κόσμου.

Η Θρησκεία ως πηγή ειρήνης και συνδιαλλαγής στην κοινωνία

Η  παγκόσμια  κρίση  αναγκάζει  και  τους θρησκευτικούς ηγέτες, αλλά και τους πιστούς τους, να ασχοληθούν  με το καινούργιο αυτό φαινόμενο στη σύγχρονη κοινωνία. Διάφοροι αναλυτές, όχι μόνο οικονομολόγοι, προσπαθούν να εντοπίσουν τα αίτια της σύγχρονης κρίσης και να προτείνουν  ιδέες προς εφαρμογή, για την λύση από το παγκόσμιο αδιέξοδο, που φέρνει τις κοινωνίες στο χείλος της καταστροφής.

Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει συμφωνία στις απόψεις, για τα αίτια που έφεραν το αποτέλεσμα της κρίσης. Ακούγεται  όμως συχνά πλέον η άποψη, ότι όχι μόνο τα καθαρώς οικονομικά αίτια, αλλά και η ηθική στάση των πολιτών απέναντι στα πράγματα, ευθύνεται για το κακό αποτέλεσμα και την παγκόσμια κρίση.  Και βέβαια η ηθική στάση του πολίτη,  διαμορφώνεται κυρίως από την  θρησκεία. Αυτή  έχει παραδοσιακά τον ρόλο, με τον θεϊκό ηθικό νόμο, να παιδαγωγήσει τους   πιστούς, που ταυτόχρονα είναι και πολίτες του κράτους. Παράλληλα, η πολιτεία προσπαθεί με τον ανθρώπινο νόμο, να παιδαγωγήσει τους πολίτες, ώστε  να λειτουργεί για όλους, το κράτος δικαίου και το κοινωνικό κράτος.  

Το προφίλ του  «Σύγχρονου Δυτικού Πολιτισμού»,   που   παρουσιάζεται σήμερα να έχει μολυνθεί από το φαινόμενο της κρίσης, είναι βαθειά ριζωμένο στην δυτικο – ευρωπαϊκή ανθρωπιστική παράδοση, και μάλιστα στο κίνημα του Διαφωτισμού.  Δημιουργήθηκε μια συγκεκριμένη ανθρωπολογία, σύμφωνα με την οποία ο άνθρωπος απομονώθηκε στο νοητικό εργαλείο της  λογικής του  και  αποστερήθηκε από κάθε άλλη ψυχική – πνευματική λειτουργία.

Οι θρησκείες, ειδικά οι τρεις μονοθεϊστικές θρησκείες,  που πιστεύουν και κηρύττουν τον ένα και μοναδικό αληθινό Θεό, βρίσκονται αντιμέτωπες με την πολεμική που γίνεται εναντίον τους από την αντιπαράθεση του ορθού λόγου. Στον δυτικό πολιτισμό του διαφωτισμού, ο πολιτισμικός διάλογος είναι ουσιαστικά χωρίς νόημα. Θεωρείται ότι, οτιδήποτε πέρα από τον ορθό λόγο και την λογική, πρέπει να εκλείψει. Κάθε τι πέρα από τη λογική, θεωρείται ως το σκοτάδι. Πρόκειται βέβαια, για μια ιδεολογική προκατάληψη, που οδήγησε τη Δύση στον πολιτικό και οικονομικό επεκτατισμό και στα σημερινά αδιέξοδα.  Προφανώς μάλιστα να είναι και η ουσιαστική αιτία, που γέννησε την παγκοσμιοποίηση, τις τελευταίες δεκαετίες,  ως το αναγκαίο μέτρο – πρόταση, για λύση στα αδιέξοδα του συνεχούς επεκτατισμού, που είναι η δημιουργία της χωρίς Θεό ανθρώπινης  λογικής.

Η θρησκεία, σήμερα, παραμένει,  ως  η μοναδική δυναμική αντίπαλος και ο μεγάλος εχθρός της άθεης διανόησης, του άθεου δυτικού ανθρώπου.  Η θρησκευτική πίστη καλείται να περισώσει τα πάντα, δηλαδή τον άνθρωπο. Τον άνθρωπο στον οποίο ο Θεός δημιουργός έδωσε σώμα αλλά έδωσε και ψυχή. Το ανθρωπολογικό δόγμα του άθεου διαφωτισμού, αναιρείται μπροστά στην θρησκευτική πίστη και χάνει την δυναμική του.

Το σύγχρονο κίνημα των νέο αθεϊστών (New Atheists), χωρίς να πρόκειται για κάτι το εντελώς καινούργιο, κάνει απόπειρα να καταγγείλει την θρησκευτική πίστη, ως την μοναδική πηγή κάθε σύγχρονης ανθρώπινης κακοδαιμονίας, και μάλιστα του πολέμου. Η θρησκευτική πίστη καταγγέλλεται ως το τελευταίο και το μεγάλο εμπόδιο,  που πρέπει να ξεπεραστεί,  ώστε να ενωθούν οι λαοί,  για να ζήσουν υποτίθεται αρμονικά όλοι μαζί, αλλά βέβαια χωρίς θρησκευτικές ή άλλες ιδιαιτερότητες. Ας σημειωθεί ότι  ιδιαιτερότητα, για τον άθεο Διαφωτισμό, σημαίνει  αντιπαλότητα και σύγκρουση.

Ο ρόλος των θρησκευτικών ηγετών, στην ευαισθητοποίηση και στην αφύπνιση των ανθρώπων, είναι σήμερα περισσότερο παρά ποτέ σημαντικός. Είναι οι μόνοι που μπορούν να σώσουν τον άνθρωπο. Οι θρησκευτικοί ηγέτες, με την προϋπόθεση να είναι οι ίδιοι φωτισμένοι και πιστοί στην θεϊκή αποστολή τους, μπορούν να ευαισθητοποιήσουν και αφυπνίσουν τους πιστούς τους. Να δώσουν τον πνευματικό αγώνα εναντίον του αθεϊσμού,  που κινείται στον αντίποδα της πίστης στο Θεό.

Οι  Νέο Αθεϊστές,  σήμερα

 α) δεν μπορούν να έχουν μια ουσιαστική κατανόηση των θρησκευτικών μας παραδόσεων (Εβραϊκών, Χριστιανικών, Μουσουλμανικών) και

 β) λόγω της απόλυτης λογικής με την οποία κινούνται, δεν μπορούν να κατανοήσουν τις θεολογικές μας παραδόσεις, λόγω των αυστηρά λογικών τους προϋποθέσεων.

Στον άθεο Διαφωτισμένο άνθρωπο, η μοναδική του ιδιότητα, ο «ορθός λόγος», δεν αποτελεί  πραγματική ιδιότητα. Δεν αποτελεί μια πίστη. Είναι μόνο ένα εργαλείο και μάλιστα αποκομμένο από το σύνολο του ανθρωπίνου όντος που είναι ψυχο – σωματική οντότητα. Οι λόγοι αυτοί κάνουν τον άθεο δυτικό διαφωτισμένο άνθρωπο  νοηματικά απροσπέλαστο. Οτιδήποτε «εκτός» του κόσμου τούτου, δεν μπορεί να το επεξεργαστεί.  Οι μόνες ηθικές προσταγές γι’ αυτόν απορρέουν από τον ανθρώπινο νόμο.

Η ανάγκη μιας συγκροτημένης απάντησης εκ μέρους των θρησκευτικών παραδόσεων, είναι σήμερα επείγουσα περισσότερο από ποτέ. Και τούτο γιατί η επιθετικότητα του Νέου Αθεϊσμού, παίρνει όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις. Ειδικά στο χώρο της εκπαίδευσης κάθε βαθμίδος, φαίνεται να καλλιεργείται ένας ανθρωπολογικός τύπος, στερημένος κάθε θρησκευτικής ή άλλης ταυτότητος.

Οι τρεις μεγάλες μονοθεϊστικές Παραδόσεις της Ανατολής, μοιράζονται μια κοινή ανθρωπολογική παράδοση. Μια Παράδοση σε αντίθεση με τον σύγχρονο Γνωστικισμό του Δυτικού Διαφωτισμού. Έχουν κοινή ευθύνη απέναντι στον άνθρωπο. Είναι  κοινή  και στους τρείς η ιερή ιστορία της Πτώσης των πρωτοπλάστων και η ευθύνη που διδάσκει η Αγία Γραφή με την διήγηση αυτή.

Ο Πνευματικός ρόλος και των τριών Παραδόσεων, ορίζει την ευθύνη τους,  να αφυπνίσουν τον κόσμο και να αποκαλύψουν τον «όφι» του εκκοσμικευμένου άθεου Διαφωτισμού πριν αυτός οδηγήσει την ανθρώπινη παγκόσμια ιστορία στο χείλος της αβύσσου.

Η διαφορετικότητα του δόγματος ή της θρησκείας δεν είναι το χαρακτηριστικό, που πρέπει να φοβίζει. Ο σεβασμός της διαφορετικότητας ενισχύεται από την πίστη στον Ένα Θεό. Αυτή η κοινή πίστη αποτελεί την κοινή  βάση, ώστε οι θρησκευτικοί ηγέτες  σήμερα, πρώτοι αυτοί να αγρυπνούν, ώστε  να  μπορούν να  εργαστούν για την πνευματική αφύπνιση και την   εγρήγορση των πιστών τους, ενάντια στην εκκοσμίκευση και την απώλεια της πίστης στον Ένα και αληθινό  Θεό.

Ο ρόλος των θρησκευτικών ηγετών, και των οπαδών τους, είναι ιδιαίτερα σημαντικός σήμερα, που η κοινωνία εκκοσμικεύεται.  Είναι οι μοναδικοί, που με την αληθινή πίστη στον ¨Ένα Θεό, με την καθημερινή προσευχή τους αλλά και με την καθαρή ζωή τους,  καλούνται να αφυπνίζουν καθημερινά την κοινωνία και να φέρνουν την ειρήνη στον κόσμο όλο.

Αν οι θρησκευτικοί ηγέτες και οι πιστοί δεν μπορέσουν να κρατήσουν την πίστη στο Θεό, και με την πίστη αυτή να βοηθήσουν όλη την ανθρωπότητα, τότε η κοινωνία των ανθρώπων χωρίς ηθική διάπλαση θα κινδυνεύσει να αυτοκαταστραφεί.

International Conference on Religions and Contemporary Awakening

Tehran,  Iran, 30 April – 1 May 2012